MÜESSİR FİİLLERLE ASTININ VÜCUDUNDA TAHRİBAT YAPAN VEYA ÖLÜMÜNE SEBEP OLAN ÜST'E VERİLECEK CEZA NEDİR?
Madde 118
1. 117 nci maddede yazılan fiiller madunun vücudunda tahribatı mucip olmuş ise amir veya üst beş seneye kadar hapsolunur.
2.Daha ziyade vahim hallerde amir ve üst altı aydan beş seneye kadar hapsolunur.
3. Fiil taammüden yapılmış ise amir veya üst on seneye kadar ağır hapis cezasıyla cezalandırılır.
4. Fiil ölümü intaç etmiş ise fail on seneden az olmamak üzere ağır hapis cezasına mahkum olur.
AÇIKLAMALAR
Söz konusu madde asta müessir fiili suçunun nitelikli hallerini düzenlemektedir. Bunlar, asta müessir fiil suçunun netice sebebiyle ağırlaşmış halleri olup şu şekilde kategorilendirilebilir
1) Fiilin mağdurun vücudunda tahribat oluşturması,
2) Fiilin tahribattan daha vahim sonuçlar doğurması,
3) Fiilin taammüden gerçekleştirilmesi,
4) Fiilin mağdurun ölümü ile sonuçlanması
Tahribat: Bu kavram 765 sayılı TCK'nın yürürlükte olduğu 1 Haziran 2005 tarihinden önceki dönemde, TCK' nın 456 ve 457'nci maddelerine karşılık geliyordu. Askeri Yargıtay, TCK'nın 456'ncı maddesinin 2. fıkrasında düzenlenen hallerin gerçekleşmesi halinde, AsCK'nın 118. maddesinin 1. fıkrası ile, 456/3 maddesindeki hallerin gerçekleşmesi durumunda ise AsCK 118/2 ile uygulama yapılması yönünde karar vermiş ve uygulama da bu yönde sürdürülmekteydi. 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı TCK'da Kasten Yaralama 86'ncı maddede üç fıkra olarak düzenlemiştir. Bu suçun netice sebebiyle ağırlaşmış hallerine ise 87. maddede yer verilmiştir. Fiilin mağdurun ölümüyle sonuçlanması hariç, üç ayrı gruba ayrılan bu haller, hafiften ağıra doğru maddenin 1.,2. ve 3. fıkralarında sayılarak gösterilmiş ve her grup ağırlatıcı neden için, 86. madde ile bağlantılı olarak ayrı yaptırımlar öngörülmüştür.
- 87. maddenin 1. fıkrasında yer alan, kasten yaralama suçunun netice sebebiyle ağırlaşmış halleri şunlardır:
Kasten yaralama fiilinin, mağdurun;
a) Duyulardan veya organlardan birinin işlevinin sürekli zayıflamasına,
b) Konuşmasında sürekli zorluğa,
c) Yüzünde sabit ize,
d) Yaşamını tehlikeye sokan bir duruma,
e) Gebe bir kadına karşı işlenip de çocuğunun vaktinden önce doğmasına neden olmasıdır.
- Maddenin 2. fıkrasında yer alan ağırlaşmış haller:
Kasten yaralama fiilinin, mağdurun:
a) İyileşme olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine
b) Duyularından veya organlarından birinin işlevini yitirilmesine
c) Konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasına
d) Yüzünün sürekli değişikliğine,
e) Gebe bir kadına karşı işlenip de çocuğunun düşmesine neden olmasıdır.
- Maddenin 3. fıkrasında yer alan kasten yaralama fiilinin netice sebebiyle ağırlaşmış hali:Kasten yaralama vücutta kemik kırılmasına veya çıkığına neden olmasıdır. Ancak bu durumda ceza, kırık veya çıkığın hayat fonksiyonlarındaki etkisine göre belirlenecektir. Amir veya üstün astına karşı işlemiş olduğu kasten yaralama suçunun netice sebebiyle ağırlaşmış halleri AsCK'nın 118. maddesiyle yaptırıma bağlanmıştır. Bu nedenle AsCK 'nın 118'inci maddesi, TCK'nın 87. maddesiyle yapılan düzenleme dikkate alınarak yorumlanmalıdır.Bu bağlamda tahribat kavramının , TCK m. 87/1 deki halleri kapsadığını kabul etmek ve bu hallerin varlığı durumunda AsCK'nın 118. maddesinin 1. fıkrası ile uygulama yapmak gerekir. Şunu da belirtelim ki, yaralanma nedeniyle tahribat meydana gelip gelmediğinin, Adli Tıp Kurumundan aldırılacak bir raporla saptanması şarttır. Bununla birlikte Askeri Yargıtay, GATA Sağlık Kurulunca verilen raporda '' sınıfı görevini yapamaz'' kararını tahribat kabul eden askeri mahkemenin kararında bir isabetsizlik görmemiştir. Buna karşı kasten yaralama fiili, mağdurun vücudunda 87. maddenin 2. fıkrasında belirtilen neticelerin meydana gelmesine neden olmuş ise, AsCK'nın 118/2. maddesi uygulanmalıdır.Askeri Yargıtay kararları da bu yöndedir.
Suçun Yaptırımı Nedir?
Maddenin 1. fıkrasında öngörülen hapis cezasının alt sınırı 1.6.2005 tarihinden itibaren bir ay olarak uygulanır (TCK m. 49). 3. ve 4. fıkralarda geçen ''ağır hapis'' ibareleri, AsCK m. 1/1 ve TCK m.45 ve devamı maddeleri uyarınca ''hapis'' olarak okunmalıdır.
ASKERİ YARGITAY KARARLARI
Yaralanma nedeniyle tahribat meydana gelip gelmediğinin Adli Tıp Kurumundan aldırılacak bir raporla saptanması gerekir. (ASY 1.D.: 8.4.2015 - 275/278)
Yüzde sabit iz niteliğinde olan yaralama, tahribat sayılır. (ASY 1. D.: 15.10.2014- 0783/0812)
Katılanın sağ kulağının işlevinin sürekli zayıflamasına neden olduğu anlaşıldığından, tahribatı mucip asta müessir fiil suçunu işlediğini kabul eden Askeri Mahkemenin, AsCK'nın 118/1. maddesiyle uygulama yapılmasında hukuka aykırılık görülmemiştir. ( ASY 1. D.: 10.7.2013- 0775/0926)
Yaralanma fiilinin, mağdurun salt yaşamını tehlikeye sokması şeklindeki netice, '' vücutta tahribat'' olarak kabul edilemez. Ancak bu durum temel cezanın tayininden göz önünde bulundurulması gereken bir husustur. (ASY 3. D.: 25.6.2013- 0909/0878)
KAYNAKÇA
ÖZBAKAN, Hulusi, Askeri Ceza Kanunu, 1990
ERMAN, Sahir, Askeri Ceza Hukuku, İstanbul, 1986
DEMİRAĞ, Fahrettin, Askeri Ceza Kanunu, Seçkin Yayıncılık, İkinci Baskı, Ankara, 2018
SOYASLAN, Doğan, Ceza Hukuku Genel Hükümleri